a kiedy
  • Spójniki a i i
    4.11.2019
    4.11.2019
    Kiedy spójnik a pełni funkcję spójnika i?
  • To było chyba w 2012 roku, kiedy rodzice...

    28.12.2020
    28.12.2020

    To było chyba w 2012 r., kiedy rodzice obsadzili winoroślą pół hektara – przeczytałam w gazecie. Czy nie prościej, krócej, logiczniej i bardziej po polsku byłoby napisać: Bodaj w 2012 roku rodzice obsadzili winoroślą pół hektara czy Rodzice obsadzili winoroślą pół hektara chyba w 2012 roku, miast kalkować język angielski?

  • Z językowych archaizmów: dan (gdzie, kiedy)

    6.02.2021
    6.02.2021

    Co oznacza zwrot „dan w”? Czy to czasownik, imiesłów? Czy to forma współcześnie odnoszona do „dan(y)”, „(po)dan(y)”? Dlaczego tyczy się to też dokumentów rodzaju żeńskiego? Czy „umowa” może być „dan”? Nie znalazłem tego zwrotu w słownikach :(

    Zwroty te widoczne są:

    * na dokumentach całkiem niedawnych np. „UMOWA między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeskosłowacką w sprawie ochrony prawnej i pomocy prawnej w sprawach podatkowych. Dan w Warszawie, dnia 23 kwietnia 1925 r.”

    * na nieco mniej starych dokumentach np. „Prawo wyborów dla zgromadzenia zwołać się mającego do ułożenia konstytucyi pruskiej. Dan w Poczdamie, dnia 8. Kwietnia 1848”

    * a także na bardzo starych dokumentach np. w dokumencie Trojdena „Dan w Warszawie, roku Pańskiego tysiąc trzysta trzydziestego ósmego, dnia dwunastego grudnia”

    Zwroty te sporadycznie pojawiają się też współcześnie na dyplomach lub tekstach stylizowanych na stare lub podkreślających patetyczność wydarzenia (np. akt Intronizacyjny Warszawskiego Króla Kurkowego. Dan w Warszawie Roku Pańskiego 2015 w niedzielę – 26. lipca”

  • B. = D., a nie M.

    15.07.2022
    15.07.2022

    Szanowni Państwo,

    frapuje mnie zmiana rodzaju gramatycznego na męskozwierzęcy w przypadku użycia rzeczowników pospolitych męskich nieżywotnych jako nazwy okrętów (Grom, Piorun, Wicher) i broni (Durendal, Piorun, Grom). Czy to jakaś reguła? Dlaczego wyłamuje się z niej Szczerbiec? Dlaczego nie dotyczy ona nazw miejscowości (Kamień, Kłos, Potok)?

  • Buty założone a buty noszone
    17.03.2020
    17.03.2020
    Czy poprawne jest sformułowanie buty założone dwa razy w kontekście butów używanych, kiedy chcemy opisać ich stan aktualny? Są osoby, które twierdza, ze „Droga pani, buty piękne, ale do znudzenia będę wszystkich poprawiać w pisowni: buty noszone, a nie założone”.
    Pozdrawiam i dziękuje za odpowiedz. DM
  • Ciekawy a interesujący
    25.10.2019
    25.10.2019
    Dzień dobry! Mam pytanie, dotyczące słów ciekawy i interesujący. Czy jest jakaś różnica między nimi i reguły, kiedy ich trzeba używać, czy to są synonimy?
    Z góry dziękuję za odpowiedź!
  • Czemu Kuba, a nie Jakub?
    31.12.2012
    31.12.2012
    Zastanawia mnie pewna sprawa: jak to jest ze stosowaniem różnych form imion? Zawsze mi się wydawało, że w sytuacji oficjalnej używamy pełnych form, zdrobnienia pozostawiając dla kontaktów towarzyskich. Jednak kiedy na plakacie reklamującym koncert widzę, że wystąpi Kuba (nie Jakub) Badach, a film reżyserowała Kasia (nie Katarzyna) Rosłaniec, to sama juz nie wiem, czy to normy się zmieniły, czy jak?
  • długość zdania a interpunkcja
    11.01.2010
    11.01.2010
    Czy należy stawiać przecinek w tak krótkich zdaniach jak: „Robię, co mogę”, „Wiem, co zjem”, „Słyszę, co mówisz” itp.?
    Bardzo dziękuję
  • Ekspresyjny a ekspresywny
    31.03.2016
    31.03.2016
    Szanowni Państwo,
    kiedy używamy określenia ekspresywny, a kiedy ekspresyjny?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Hardy, czyli kiedy nowe znaczenie staje się poprawne

    18.01.2023
    18.01.2023

    Dzień dobry.

    Ostatnio coraz częściej spotykam się z użyciem słowa hardy w języku polskim w znaczeniu czegoś trudnego lub w znaczeniu intensywności (generalnie grupa znaczeń o pochodzeniu z angielskiego słowa hard). Nie zgadza się to jednak ze słownikową definicją przymiotnika hardy w słowniku PWN to jest (na chwilę obecną) dumny lub butny.

    Kiedy można uważać, że dane znaczenie słowa w języku polskim uległo rozszerzeniu i w ramach mowy potocznej nie jest błędnie używane?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego